فهرست مطالب

نشریه تحقیقات منابع طبیعی تجدید شونده
سال چهارم شماره 4 (پیاپی 14، زمستان 1392)

  • تاریخ انتشار: 1392/12/01
  • تعداد عناوین: 6
|
  • سیده حمیده مجد محمدی، حامد منوچهری، مهسا محمدی‏ زاده خوشرو، صمد درویشی صفحات 1-13

    طی پژوهشی 60 روزه اثر عصاره گیاه گل همیشه بهار (officinalis Calendula) در جیره غذایی ماهی قرمز (auratus Carassius) بر رشد، بقا و برخی از شاخصهای ایمنی این گونه در قالب یک طرح کاملا تصادفی با 4 تیمار 3و تکرار بررسی گردید که در آن درصد افزایش وزن بدن ، نرخ رشد ویژه، افزایش وزن روزانه، ضریب چاقی و نرخ بقاء ماهیهای پرورشی مورد مطالعه قرار گرفت. تیمارها شامل 3 جیره غذای ی به ترتیب حاوی سه سطح 1/5و 1 ،0/5 درصد عصاره گیاه گل همیشه بهار همراه با تیمار شاهد در نظر گرفته شد . 252 عدد ماهی قرمز با میانگین وزن اولیه 1 ±8/5 گرم بدین منظور تهیه و پس از پایان دوره آزمایش تمامی آنها مورد زیستسنجی و خونگیری قرار گرفت ه و میزان هماتوکریت ، متوسط حجم گلبولی ، متوسط وزن هموگلوبین گلبولی ، متوسط غلظت هموگلوبین گلبولی، هتروفیل، لنفوسیت و عامل مکمل به عنوان برخی از پارامترهای ایمنی غیراختصاصی اندازه گیری گردی . دند نتایج به دست آمده نشان داد که با افزایش میزان این عصاره گیاهی در جیره پارامترهای رشد نیز افزایش یافته که البته این افزایش در هیچ ی ک از پارامترهای اندازهگیری شده و بین تیمارها دار معنی نبود (0/05> P) . میزان عامل مکمل نیز در تیمارهای حاوی عصاره بالاتر از گروه شاهد بوده ولی فاقد اختلاف دار معنی 0/05> P با آن بود. به طور کلی نتایج حاصل از این آزمایش نشاندهنده اثر مثبت عصاره گل همیشه بهار در جیره غذایی ماهی قرمز بر پارامترهای ایمنی بوده که میتواند به عنوان یک محرک سیستم ایمنی قلمداد گردد

    کلیدواژگان: officinalis Calendula، فاکتورهای رشد، بقا، پارامترهای خونی، auratus Carassius
  • ایمان حیدری*، حسین خارا، حبیب وهاب‏ زاده صفحات 15-23

    به منظور تعیین مقادیر برخی از فراسنجه های خونی و بیوشیمیایی خون ماهی مولد کپور سرگنده پرورشی، تعداد 12 قطعه ماهی مولد کپور سرگنده نر و 12 قطعه ماهی مولد کپور سرگنده ماده در سنین 48 ماهه سالم از مرکز تکثیر و پرورش ماهی تعاونی 12 واقع در شهرستان رشت استان گیلان انتخاب شدند. خونگیری از ناحیه دمی قبل از تزریق هورمون هیپوفیز و پس از تکثیر مصنوعی انجام گرفت. برخی فراسنجه های سلولی و بیوشیمیایی خون شامل تعداد گلبول قرمز، گلبول سفید، هموگلوبین، هماتوکریت، شمارش افتراقی گلبولهای سفید شامل لنفوسیت ، مونوسیت ، نوتروفیل همراه با اندیسهای گلبولی شامل متوسط حجم گلبولی، متوسط وزن هموگلوبین گلبولی، متوسط غلظت هموگلوبین گلبولی همراه با مقدار گلوکز ، کلسترول ، تریگلیسرید، فسفر غیرآلی، کلسیم و پروتیین به روش استاندارد آزمایشگاهی مورد سنجش قرار گرفتند بر. اساس آنالیز آماری بین جنسهای نر و ماده در فراسنجه های پروتیین، متوسط غلظت هموگلوبین گلبولی، درصد فراوانی مونوسیت و نوتروفیل اختلاف معن یداری از لحاظ آماری آماری مشاهده نشد (05.0>p) ولی سایر فراسنجه ها دارای اختلاف معنیدار آماری بودند (05.0<p). فراسنجه های گلوکز، کلسیم، فسفرغیرآلی، حجم متوسط حجم گلبولی ، متوسط وزن هموگلوبین گلبولی ، تعداد گلبولهای سفید، درصد فراوانی لنفوسیت و درصد فراوانی نوتروفیل در مولدین نر قبل از تزریق هورمون و پس از تکثیر مصنوعی دارای اختلاف معنیدار آماری بودند (05.0<p) ، اما در سایر فراسنجه ها اختلاف معنی دار آماری مشاهده نشد (05.0>p).همچنین فراسنجه های گلوکز، هماتوکریت، تعداد گلبولهای قرمز، تعداد گل بولهای سفید، متوسط وزن هموگلوبین گلبولی ، متوسط غلظت هموگلوبین گلبولی ، درصد فراوانی لنفوسیت و مونوسیت در مولدین ماده قبل از دار تزریق هورمون و پس از تکثیر مصنوعی دارای اختلاف معنی بودند (05.0<p).

    کلیدواژگان: هماتولوژی، بیوشیمی، nobilis Hypophthalmichthys، هورمون درمانی، تخم ریزی
  • سارا آهنی*، بابا مخیر، مژگان امتیازجو، الهه سلطانی صفحات 25-34

    در این مطالعه فراوانی فصلی عفونتهای باکتریایی، انگلی و قارچی سه مزرعه از مزارع پرورش قزل آلای رنگینکمان استان قزوین واقع در منطقه الموت طی چهار فصل متوالی سالهای 92 - 91 مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور در هر فصل مر 3 تبه تعدادی نمونه ماهی دارای علایم بالینی از جمله ضایعات کرکی پنبهای، ضایعات پوستی شدید، شنای چرخشی، پوسیدگی باله، اگزوفتالمی، کاتاراکت، هموراژی زیر جلدی (اطراف دهان و قاعد ه باله ها، حدقه چشم، ماهیچه) مورد نمونه گیری قرار گرفت . نتایج مطالعات و آزمایشهای باکتریشناسی، قارچشناسی و انگلشناسی نشان داد که تعداد 69 نمونه از مجموع 353 ماهی مورد آزمایش مبتلا به عفونتهای یرسینیوزیس و لاکتوکوکوزیس بودند که گونه عامل آنها به استناد آزمایش PCR به ترتیب ruckeri Yersinia و garvieae Lactococcus شناخته شد. همچنین تعداد 56 مورد مبتلا به ضایعات قارچی، از جنس های Mucor ،Saprolegnia ، Rhizopus و Fusarium و تعداد 62 نمونه مبتلا به حداقل یک جنس انگل از نوع Ichthyophthirius ،Trichodina ، Chilodonella ،Gyrodactylus ، Dactylogyrus و Ichthyobodo بودند. بعلاوه فراونی نسبی کل مزارع مورد مطالعه به عفونتهای باکتریایی مذکور /54 19 درصد بود که بیشترین فراوانی به ruckeri Yersinia با فراوانی /83 21 درصد در فصل بهار مربوط می . شد کل فراونی نسبی عفونتهای انگلی /56 17 درصد بود که جنس Ichthyophthirius با (11 درصد) در فصل تابستان بیشترین فراوانی انگلی را نشان داد. میزان کل فراوانی نسبی عفونت های قارچی نیز برابر /86 15 درصد بود که موکور با بیشترین فراوانی (9/75 درصد) در فصل تابستان جنس قارجی غالب را نشان داد.

    کلیدواژگان: قزل آلای رنگین کمان، یرسینیوزیس، لاکتوکوکوزیس، ایکتیوفتیریوزیس، ضایعات قارچی، PCR، قزوین
  • رضا ابتکاری*، حسن صالحی صفحات 35-45

    تحلیل روند آبزی پروری کشور طی ده سال (برنامه پنجساله سوم و چهارم کشور) در تحقیق حاضر مورد ارزیابی و بررسی قرار گرفت. روش پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از نظر چگونگی گردآوری داده ها از نوع تحلیلی بود. بخش آبزیپروری سازمان شیلات ایران در سالهای -79 1388 ،جامعه و محدوده زمانی مطالعه را تشکیل داد. ارزیابی لازم با جمعبندی اطلاعات به دست آمده از پرسش نامه ها و با استفاده از ماتریس سوآت (ماتریس کیفی و کمی) انجام و نتایج روند تولید سیستمهای آبزی پروری کشور پس از تجزیه و تحلیل داده ها ارایه گردید. عملکرد شیلات در بخش آبزیپروری بیانگر آن است که کمتر از دو سوم از اهداف آبزی پروری (حدود 61 درصد) در برنامه سوم توسعه (-83 1379) و بیش از دو سوم (حدود 85 درصد) اهداف آبزیپروری برنامه چهارم (-88 1384 (توسعه محقق گردیده است. پرورش ماهیان خاویاری در طول برنامه سوم عملکردی نداشته و تولید آن در طول برنامه چهارم نیز بسیار اندک بود. تنها 0/2 درصد از کل آبزیپروری سال 1388 را به خود اختصاص داده است. بر اساس اهداف برنامه چهارم توسعه، از پیشبینی تولید 1510 تن ماهیان خاویاری پرورشی تنها 24 درصد از آن محقق گردید.

    کلیدواژگان: فعالیت آبزی پروری، برنامه توسعه ای، پرورش ماهی خاویاری
  • امید فوقانی، مهدی شمسایی مهرجان، سمیرا حق ‎بیان صفحات 47-55

    آفلاتوکسیکوزیس و عوارض ناشی از آن در میان بسیاری از ماهیانی که با مواد غذایی آلوده به گونه های Aspergillus تغذیه شده اند، بارها مشاهده شده است. سم AFB1 به عنوان قویترین و خطرناکترین مایکوتوکسین برای بیشتر گونه های ماهی های پرورشی کشنده به شمار میرود. مطالعه حاضر جهت ارزیابی و سنجش سمیت AFB1 در قزلآلای رنگین کمان (mykiss Oncorhynchus ) از طریق بررسی پارامترهای خونی صورت گرفت که در آن غذای ماهیها با غلظتهای ، 0 ، 25 و 50 100 قسمت در میلیون آفلاتوکسین آلوده و طی 60 روز به بچه ماهی های 3 ± 37 گرمی در قالب 4 تیمار آزمایشی با 3 تکرار خورانده شدند. نتایج آنالیز واریانس داده ها حاکی از وجود اختلافات معنیدار آماری بین تیمارهای مختلف در خصوص پارامترهای خونی ماهیها شامل تعداد گلبولهای قرمز، سفید، میزان هموگلوبین، هماتوکریت، حجم متوسط گلبولی، متوسط وزن هموگلوبین گلبولی و متوسط غلظت هموگلوبین گلبولی بود (05.0<p) به نحوی که این پارامترها در تیمار 100 قسمت در میلیون کاهش بیشتری داشتند. نتایج این تحقیق، حساسیت بالای قزلآلای رنگین کمان نسبت به AFB1 را تایید نمود.

    کلیدواژگان: آفلاتوکسینوزیز، Aspergillus، قزلآلای رنگینکمان، سمیت
  • پوریا بزرگ‏ زاده، مهدی شمسایی مهرجان، احمد قناعت‏ پرست رشتی*، سمیرا حق بیان صفحات 57-63

    اثر سه ماده ضدعفونی کننده آکواجرم، پراکسید هیدروژن و کلرآمین-T طی تحقیقی 14 روزه بر بقاء تخمهای قزل آلای رنگین کمان (mykiss Oncorhynchus)  مورد بررسی قرار گرفت. قالب آزمایش را یک طرح کاملا" تصادفی تشکیل میداد که دارای چهار تیمار و سه تکرار بو . تیمارهای آزمایش را غلظت های 1 در 2500 آکواجرم، 500 در میلیون پرکسید هیدروژن و 10 در میلیون کلرآمین-T تشکیل دادند. تیمار شاهد نیز فاقد هر گونه ماده ضدعفونی کننده بود. نتایج آنالیز واریانس داده ها مبین وجود اختلافات معنی دار بین تیمارهای مختلف در مورد شاخص بقای تخمها بود (05.0<p).آزمون مقایسه میانگینهای دانکن نیز نشان داد که بهترین نرخ بقاء تخمها در طول دوره آزمایش مربوط به تیمار کلرآمین-T) 0/14/ ± 78 99 درصد) بود و پس از آن دو ماده آکواجرم و پراکسید هیدروژن به ترتیب با میانگین های بقای 0/17/ ± 61 و 99 0/16/ ± 41 99 درصد در رتبه های بعدی قرار داشتند. تیمار شاهد نیز با بقای 0/18/ ± 07 99 درصد ضعیفترین رتبه را داشت. اختلاف بسیار ناچیز نرخ بقاء میان تیمارهای سه گانه و تیمار شاهد بیانگر لزوم کنترل بهداشت آب و ادوات سالن تکثیر پس از ضدعفونی و پیش از معرفی تخم به آنها بود تا در صورت عدم وجود آلودگی بارز به قارچی با حذف گزینه کاربرد مواد ضدعفونی کننده شیمیایی، ضمن کاهش هزینه های تولید لارو از آلودگی آب خروجی کارگاه به مواد شیمیایی ممانعت به عمل آید.

    کلیدواژگان: آکواجرم، پراکسید هیدروژن، کلرآمین-T، درصد بقاء، قزلآلای رنگین کمان
|
  • Seyedeh Hamideh Majdmohammadi, Hamed Manouchehri ∗, Mahsa Mohammadizadeh Khoshroo, Samad Darvishi Pages 1-13

    Effect of myrtus extract (Calendula officinalis) at concentrations of 0.5, 1 and 1.5% in diet was studied on some growth performance, survival and immunological variables of gold fish (Carassius auratus) weighing 8.5±1 g for 60 days using a complete random design. A number 63 fish were used per treatment and growth parameters consisting of percent body weight increase, specific growth rate, daily growth rate and condition factor were evaluated. The blood samples were obtained at the end of trial and levels of hematocrit, mean corpuscular volume, mean corpuscular hemoglobin, mean corpuscular hemoglobin concentration, heterophil, lymphocyte, and complement activity were also measured. The obtained results showed that an insignificant increase was seen in level of complement component when the concentration of myrtus extract was increased in the fish diet (p>0.05). The amounts of C3 and C4 were also higher in treatments containing the extract than control group but they had on significant different (p>0.05). Generally, the results of this experiments showed that Calendula officinalis extract had positive effect on some immunological parameters of fish and it could act as immonostimulator in this fish species.

    Keywords: Calendula officinalis, growth performance, survival, immunological variables, Carassiusauratus
  • Iman Heydari*, Hossein Khara, Habib Vahabzadeh Pages 15-23

    This study was conducted to determine levels of some hematological and biochemical factors in cultured bighead carp. A number of 24 bighead broodstock (4-yearsold) were obtained from a breeding center, Rasht, Guilan province. Results showed that there were significant differences between males and females in levels of protein, mean corpuscular hemoglobin concentration, monocyte and neutrophil size (p<0.05). In male stocks, before injection of hormone and after artificial spawning, levels of glucose, calcium, inorganic phosphorus, mean corpuscular volume, mean corpuscular hemoglobin, leucocyte, lymphocyte and neutrophil were statistically difference (p<0.05), while no significant difference was observed among the remaining parameters (p>0.05). For female fish, there were significant difference in levels of parameters of glucose, hematocrit, erythrocytes, leucocyte, mean corpuscular hemoglobin, mean corpuscular hemoglobin concentration, lymphocyte and monocyte (P<0.05) before hormone injection and after artificial spawning. No significant difference was found for the remaining parameters. The present study illustrated that hormone therapy has significant effect on hematological parameters of this species of fish.

    Keywords: Hematology, biochemistry, bighead carp, hormone, spawning
  • Sara Ahani *, Baba Mokhayer, Mozhgan Emtiazjou, Ellahe Soltani Pages 25-34

    A seasonal survey was undertaken on bacterial, fungal and parasitic infections in some rainbow trout culturing farms in Alamout region, Qazvin province during 2012-2013. Affected fish (totally 353 samples) showing clinical signs such as cotton wool, severe skin damage, flashing, eroded fins, exophthalmia, cataract and subcutaneous hemorrhage around mouth, fins, lens and muscles were samples three times a season. The phenotypic results showed that 69 samples were positive for Yersinia ruckeri and Lactococcus garviea the causes of yersiniosis and lactococcosis. Fifty six fish samples were also affected by fungal disease with cause of Mucor, Rhizopus, Saprolegnia and Fusarium. Also, a number of 62 fish samples were affected by at least one parasitic genus including Ichthyophthirius, Trichodina, Chilodonella, Gyrodactylus, Dactylogyrus and Ichthyobodo. Furthermore, the total abundance of the bacterial infections were 19-55%, with the most prevalent occurred for Yersinia ruckeri at the spring season (21.83%). Also the total abundance of parasitic infections was 17.56% with the most prevalent seen for Ichthyophthirius (11%) in summer time. The relative abundance of fungal infections was 15.86% with the most prevalent observed in case of Mucor (9.75%) in summer season.

    Keywords: rainbow trout, yersiniosis, lactococcusis, ichtyophthriusis, fungal disease, PCR, Qazvin
  • Reza Ebtekari *, Hassan Salehi Pages 35-45

    Present study was conducted to analyze aquaculture activity for ten years during the 3rd and 4th Iran development plans. Utilized method for data collection and analysis in this research classified under “constructive research”. The study period and data collection consisted of published reports by aquaculture department of Iranian fisheries organization between 2000-2009 using a questionnaire form analyzed by SWOT matrix (matrix of qualitative and quantitative). Results showed that the reached goal in aquaculture acidities were 61% and 85% during 3rd and 4th plans, respectively. The achievement in the sturgeon farming was not detectable during the 3th development plan and with scarce activity (0.2% in 2010) during the 4th development plan. Based on the 4th development plan from 1510 tones as the predicated production, only 24% was reached in case of sturgeon farming.

    Keywords: Aquaculture activity, developmental plan, sturgeon farming
  • Omid Foghani*, Mehdi Shamsaie Mehrjan, Samira Haghbayan Pages 47-55

    Aflatoxicosis and its side effects have been reported among a wide range of fish species where Aspergillus species-contaminated foodstuffs are incorporated into the diet. Aflatoxin B1 (AFB1) is the most potent known toxicants. Therefore, it is an important potential toxicant to the most of the popularly cultured fish species. The present study was undertaken to assess the susceptibility and toxicity of AFB1 in rainbow trout by evaluating hematological parameters. Feeds supplemented with 0, 25, 50 and 100 ppb AFB1 were given to fry fish weighing 37±3 g in four experimental groups in three replicates for 60 days. The obtained results showed that AFB1 affected some hematological variables including erythrocyte, leucocyte, hemoglobin, hematocrit, Mean corpuscular volume, Mean corpuscular Hemoglobin, and mean corpuscular Hemoglobin concentration, and induced a significant decrease at 100 ppb concentration. Our results confirmed that rainbow trout is a species highly sensitive to AFB1.

    Keywords: Aflatoxicosis, Aspergillus rainbow trout, toxicity
  • Poria Bozorgzadeh *, Mehdi Shamsaie Mehrejan, Ahmad Ghanaat-parast Rashti, SamiraHaghbayan Pages 57-63

    The effect of aquagerm (1:2500), hydrogen peroxide (500 µl L-1) and chloramine-T (100 mg L-1) were studied on survival of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) eggs. The study was conducted using a complete randomized design with four treatments each in three replicates. A control group was also included in the trial. Significant differences were seen on the survival rate of eggs among the treatments (p<0.05). Using Duncan’s Test the most survival rates of 99.78±0.14, 96.61±0.17% and 99.41±0.16% were obtained using chloramine-T, aquagerm and hydrogen peroxide, respectively. Also, lower survival rate was obtained in control group (p>0.05). Insignificant difference in the egg survival rate between treatments and control group indicates a necessity of health criteria such as improvement of water quality and hatchery facilities after disinfection of eggs and before introducing the eggs into the troughs. Therefore, in case of no dominant fungal infection, eliminating of the chemical substance will reduce cost of larvae production and water pollution.

    Keywords: Aquagerm, hydrogen peroxide, chloramine-T, rainbow trout